کاهش ۴۲ درصد بارندگی در سال ۱۴۰۱ و بحران کم آبی در مازندران

مدیر کل هواشناسی مازندران گفت: میانگین بارش باران سال ۱۴۰۱ مازندران ۳۷۲ میلی­متر بوده که این آمار نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت که ۶۴۰ میلی­متر بوده، حدود ۴۲ درصد کاهش داشته است.

به گزارش روابط عمومی هواشناسی مازندران، مازندران استانی با محور تولیدی کشاورزی است که تقریباً کشت تمامی محصولات آن به بارندگی و ذخیره سازی آب بستگی دارد. طبق آمارهای رسمی جهادکشاورزی استان، تعداد بهره برداران بخش کشاورزی مازندران حدود ۵۰۰ هزار نفر است و هرگونه تغییر در بارندگی به صورت مستقیم بر زندگی و معیشت آنان و در نهایت بر امنیت غذایی کشورکه مازندران نقش حدود ۱۲ درصدی در تولید ارزش افزوده آن دارد، تأثیر خواهد گذاشت.

مدیر کل هواشناسی استان مازندران در گفتگو با اصحاب رسانه گفت : طبق گزارش مرکز ملی پایش خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، میانگین بارش باران سال ۱۴۰۱ مازندران ۳۷۲ میلیمتر بوده که این آمار نسبت به دوره آماری بلند مدت که ۶۴۰ میلی­متر بوده، حدود ۴۲ درصد کمتر و نسبت به مدت مشابه سال  ۱۴۰۰ که ۶۱۳ میلی­متر بوده، حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است.

محمدرضا رضوی افزود: میزان بارش در فصول مختلف سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ و دوره آماری بلند مدت کاهش قابل ملاحظه ای داشته که مطابق جدول ذیل مشهود است.

مدیر کل هواشناسی استان با بیان این که میانگین بارش شش ماهه سال زراعی جاری استان مازندران منتهی به اسفند ۱۴۰۱ را ۲۳۷ میلی­متر بوده است، گفت: این آمار نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلندمدت که ۳۹۳ میلی­متر بوده، حدود ۴۰ درصد کاهش و نسبت به مدت مشابه سال قبل که حدود ۳۹۱ میلی­متر بوده، حدود ۳۹ درصد کاهش داشته است. قابل ذکر است که سال زراعی از اول مهر شروع می شود و تا ۳۱ شهریور سال بعد ادامه می یابد. وضعیت آبی مناطق مختلف کشور برای برنامه ریزی کشاورزی بر اساس میزان بارندگی در سال زراعی ارزیابی می شود و به همین دلیل، میزان کاهش یا افزایش بارندگی برای کشاورزان و مسئولین این بخش دارای پیام خاصی است.

مدیر کل هواشناسی مازندران در خصوص بارش و دمای ۶ ماهه سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ استان اظهار داشت: بارش ۶ ماهه سال زراعی جاری استان ( مهر، آبان، آذر، دی ، بهمن و اسفند ماه) نسبت به دوره آماری و مدت مشابه سال قبل کاهش چشمگیری داشته است، همچنین میانگین دمای هوای شش ماهه سال زراعی جاری استان منتهی به اسفند ۱۴۰۱، ۸.۴ درجه سلسیوس بوده که نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت که ۷.۶ درجه سلسیوس بوده، ۰.۸ درجه سلسیوس افزایش داشته و نسبت به مدت مشابه سال قبل که ۸.۴ درجه سلسیوس بوده، بدون تغییر بوده است میانگین دمای هوای فصل زمستان سال۱۴۰۱ استان مازندران را ۴.۳ درجه سلسیوس اعلام کرد و گفت: این آمار نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت که ۴.۱ درجه سلسیوس بوده، ۰.۲ درجه سلسیوس افزایش و نسبت به مدت مشابه سال قبل که ۵.۳ درجه سلسیوس بوده، ۰.۱ درجه سلسیوس کاهش داشته است.

لذا با توجه به اینکه غالب بارش­ها (نزدیک به ۷۰ درصد) در فصل پاییز و زمستان اتفاق می­افتد، بارش­های بهار و تابستان سهم کوچکی در بارش سالانه دارند و نیز گرمای زودرس اسفندماه، ماندگاری برف را در ارتفاعات استان کاهش داده که یکی از دلایل کم آبی در فصل کشت و کار خواهد بود، کاهش بارش و عدم وجود منابع آبی جامد، بسیار نگران کننده و نقش بسیار تعیین کننده­ای برای بخش کشاورزی و برنجکاری استان در فصول داشت و برداشت محصول خواهد بود، این امر منجر به یک بحران برای امنیت غذایی کشور که مازندران نقش حدود ۱۲ درصدی در تولید ارزش افزوده آن دارد، خواهد شد.

وی در ادامه بیان داشت: محور تولید استان مازندران کشاورزی است که تقریبا کشت تمامی محصولات آن به بارندگی و ذخیره سازی آب بستگی دارد، البته یکی از مشکلات توپوگرافی استان مازندران، عدم امکان نگهداشت آب حاصل از بارندگی در سواحل است که در واقع پرباران ترین مناطق استان نیز می باشند اما قسمت عمده این بارشها بدون هیچ بهره برداری مستقیما به دریا می ریزد، همچنین با وجود این کاهش بارش برخی از برنجکاران سراغ کشت دوم می روند که می تواند وضعیت را برای استان بحرانی تر نماید.

در این میان نقش چند دستگاه اجرایی استان برای برون رفت از این بحران از اهمیت زیادی برخوردار است؛ صدا و سیمای استان نسبت به آگاه نمودن اقشار مختلف جامعه در خصوص کاهش سطح آب برای استفاده شرب و کشاورزی،  اجرای طرح آبخوان و آبخیز توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، اصلاح الگوی کشت توسط سازمان جهاد کشاورزی، توسعه و ساخت برخی سدهای مخزنی توسط وزارت نیرو بسیار حائز اهمیت می باشد.